• Τα μοντγκόμερι θα φορεθούν φέτος

    Date: 2011.07.29 | Category: ΠΟΛΙΤΙΚΗ | Tags: ,,,

     

    (αυτή είναι η δεύτερη συνέχεια της σωτηρίας της ελλάδος που ασχολείται με τα σχέδια ρόμελ, πεταίν, μάρσαλ, πάτον με λήγοντα τον στρατηγό παττακό. Για το μπακάλικο μέρος μπορείτε να δείτε την Κάρα του Αγίου Φλώρου που μου αποκαλύφθηκε μερικές μέρες πιο πριν σε όραμα καθώς ησύχαζα στη μονή βατοπαιδίου)

     

    Το σχέδιο μάρσαλ ήταν το πιο αγαπημένο μου μέρος της όλης αφήγησης για τη σωτηρία της ελλάδος την τελευταία βδομάδα. Κι επειδή όπως μάλλον έχετε καταλάβει τα οικονομικά τα βαριέμαι, άφησα αυτό το κομμάτι για ένα ξεχωριστό άρθρο προκειμένου να το ξεκοκαλίσω με την ηρεμία μου.

     

    Διότι και μόνο η επίκληση της λέξης, φτάνει για να δείξει τη λεπτή ειρωνεία που διαπερνά όλη την ευρωπαϊκή ιστορία το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Ας δούμε αρχικά τι σήμαινε για τους εμπνευστές του, δηλαδή τους αμερικάνους. Το 1945 ήταν μια πολύ περίεργη χρονιά για την ευρώπη. Οι σοβιετικοί είχαν κερδίσει σχεδόν μόνοι τους τον πόλεμο κι αυτό ήταν κάτι που δεν είχε ξεχαστεί ακόμα. Τα συναισθήματα της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης δεν ήταν καθόλου αντι-σοβιετικά. Αν μάλιστα θα έπρεπε να κάνουμε μια γενίκευση, θα λέγαμε πως το zeitgeist ήταν αρκετά φιλο-σοσιαλιστικο-κουμουνιστικό. Δεν είναι τυχαίο που σχεδόν όλα τα πετυχημένα αντάρτικα κατά των γερμανών εμφορούνταν από φιλο-σοσιαλιστικές ιδέες.

     

    Ο ρούσβλετ ήταν ένας πρόεδρος που διέθετε πολύ καλές σχέσεις με τους σοβιετικούς κρατώντας τα μπόσικα στην παραδοσιακή ρωσόφοβη στάση των άγγλων που θα μπορούσαμε να πούμε ότι ευθύνεται σε ένα μέρος της για τη μορφή και την έκταση που πήρε ο Β πόλεμος (βλ ο ψευδοπόλεμος του σεπτ1939-απριλίου1940). Αλλά ο ρούσβελτ πεθαίνει και ο Τρούμαν που τον αντικαθιστά αντλεί τις αντιλήψεις του από πιο παραδοσιακές αγγλοσαξωνικές επιρροές. Έτσι η μεγάλη χοντρή πουτάνα με το νόμπελ λογοτεχνίας (ο τσώρτσιλ), πείθει τους αμερικάνους πως οι σοβιετικοί είναι το νέο μαύρο. Μάλιστα για να το καταφέρει λογοκλέπει ένα τσιτάτο του γκέμπελς στην περίφημη πια ομιλία του περί του “σιδηρούν παραπετάσματος” που θα καλύψει τη μισή ευρώπη.

     

    Και ξαφνικά η φιλο-σοβιετική είναι η νέα απειλή. Αυτή την άποψη βέβαια δεν τη συμμερίζεται και η κοινή γνώμη της ευρώπης. Και είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει αν οι ΗΠΑ θέλουν να συνεχίσουν να έχουν λόγο στα ευρωπαϊκά πράγματα. Έτσι γεννιέται το σχέδιο μάρσαλ. Ένα κευνσιανό σχέδιο βοήθειας και ανοικοδόμισης της κατεστραμμένης ευρώπης που είχε έντονο το στοιχείο της ιδεολογικής συστράτευσης με την πολιτική των ΗΠΑ. Οπότε βασικό κομμάτι του πως κατευθύνονταν το χρήμα, δεν είχε μόνο να κάνει με τη ανοικοδόμηση, αλλά και την αύξηση της επιρροής των ΗΠΑ στην ευρώπη.

     

    Για τους δυτικο-γερμανούς το σχέδιο μάρσαλ έχει μια περισσότερο οικονομική χροιά. Στη δυτική γερμανία η αποναζιστικοποίηση δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς οι αμερικάνοι έψαχναν νέους συμμάχους για το αντισοβιετικό στρατόπεδο. Και ποιος καλύτερος σύμμαχος από τους πρώτους αντισοβιετικούς. Άλλωστε πολλά κομμάτια της ναζιστικής συμμαχίας έψαχναν τρόπους συνεννόησης με τους δυτικούς από το 43 και μετά που σιγουρεύτηκαν πως τον πόλεμο τον έχουν χάσει. Γιαυτό και τα στρατεύματα που στέλνονταν στο ανατολικό μέτωπο ήταν σημαντικά περισσότερα του δυτικού. Άλλωστε οι φόβοι των γερμανών δεν ήταν αβάσιμοι μετά τις αγριότητες που είχαν κάνει στο ανατολικό μέτωπο τα πρώτα 2 νικηφόρα χρόνια της εκστρατείας τους.

    Έτσι στη δυτική γερμανία το σχέδιο μάρσαλ δεν χρειάστηκε να λάβει τόσο ιδεολογικό προφίλ και ήταν κατά βάση οικονομικής φύσης. Οι χριστιανοδημοκράτες υιοθέτησαν από μόνοι τους έναν κοινωνικό σοσιαλισμό που δεν άφηνε πολλά περιθώρια για αριστερή κριτική στην ηττημένη γερμανία. Κι άλλωστε όποιος ήταν αρκετά ιδεολόγος θα μπορούσε να πάει στην ανατολική. Η νομισματική μεταρρύθμιση του 1948 και ο αποκλεισμός του βερολίνου από τους σοβιετικούς που ακολούθησε 3 μέρες αργότερα, σιγούρεψαν πως οι διαχωριστικές γραμμές θα χαράσσονταν βαθιά και το έπος της τροφοδότησης του δυτικού βερολίνου έριξε τον πρώτο ρούμπο.

    Γιαυτό και στο δυτικο-γερμανικό συνειδησιακό το σχέδιο μάρσαλ ισοδυναμεί με μια απολύτως θετική έννοια. Είναι το σχέδιο που εκίνησε το Wunderwirtschaft, δηλαδή το γερμανικό οικονομικό θαύμα. Όταν λοιπόν η μέρκελ ενθουσιασμένη καλούσε τους γερμανούς επιχειρηματίες να εφαρμόσουν ένα σχέδιο μάρσαλ για την ελλάδα, αυτή ακριβώς τη θετική έννοια είχε στο μυαλό της.

     

     

    Στην Ελλάδα όμως το σχέδιο μάρσαλ αφορούσε κυρίως το ιδεολογικό σκέλος που προέτασαν οι αμερικάνοι και πολύ λίγο το οικονομικό. Καθώς οι άγγλοι το 44 δεν ήρθαν σε συνεννόηση με τους ντεφακτο απελευθερωτές της ελλάδας, δηλαδή το ΕΑΜ, και καθώς -παρά τις προσπάθειές τους- δεν δημιουργήθηκε ποτέ αξιόλογο αντιστασιακό κίνημα με πιο δεξιές καταβολές, αναγκάστηκαν να συμμαχήσουν με την παλιά κυβέρνηση. Που όμως ήταν εκτός ελλάδος και άρα κοινωνικά αδιάφορη, γιαυτό και απευθύνθηκαν στους ηττημένους του πολέμου δηλαδή τις φιλογερμανικές δυνάμεις που είχαν αρκετά έντονη παρουσία ειδικά μετά τον αντικουμουνιστικο αγώνα που ξεκίνησαν οι γερμανοί το 1943. Οι συνεργάτες των γερμανών, αποκομμένοι καθώς ήταν από συμμάχους, άρπαξαν την ευκαιρία και μετά την ξεδιάντροπη κατάληψη της αθήνας από τους άγγλους και τους γερμανο-συμμαχους τους στα δεκεμβριάνα, ξεκίνησε ένας ψυχρός πόλεμος να καταπολεμηθούν στην κοινή γνώμη, οι σοσιαλίζουσες επιρροές αυτών που απελευθέρωσαν την ελλάδα.

    Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Το ΚΚΕ ηλιθιωδώς δεν έλαβε μέρος στις εκλογές του 1946 παρά το γεγονός πως η δημοφιλία του ήταν πολύ υψηλή, η πίεση που συσσωρευόταν από την αδικία να κάνουν κουμάντο οι ηττημένοι ξεχείλησε ειδικά στην επαρχία όπου οι αντίπαλοι είχαν ονόματα και ήταν γνωστοί μεταξύ τους, ο εμφύλιος ξεκίνησε, οι άγγλοι χρεοκόπησαν και οι αμερικάνοι ανέλαβαν να τελειώσουν την παρτίδα και να μαζέψουν τα αποικιακά σκατά των άγγλων. Έτσι στην ελλάδα το οικονομικό κομμάτι του σχεδίου μάρσαλ πήγε κυρίως σε (ιδεολογικής πειθούς) βόμβες ναπάλμ, σε συνεργάτες των γερμανών και σε βίαια ξεριζωμένους από τα χωριά τους πληθυσμούς, σενα σχέδιο των αμερικάνων να αποστερήσουν από τους αντάρτες ζωτικό χώρο.

    Άρα όταν αυτό το ιστορικά αγράμματο πασόκ αναφέρεται σ’ ένα σχέδιο μάρσαλ για την ελλάδα, στο ελληνικό φαντασιακό σημαίνει πολύ διαφορετικά πράγματα απ ότι στο γερμανικό. Καθώς στην ελλάδα το σχέδιο μάρσαλ ήταν το αντίθετο άκρο του γερμανικού. Περισσότερη καταστροφή και ιδεολογική ποδηγέτηση παρά ανοικοδόμηση. Κι αυτή είναι μια συνήθης αδυναμία του ΓρΑΠικού πασοκ. Η αντίληψη του κόσμου είναι τόσο ελλειπτική που καταλήγει αστεία. Πρακτικά με αυτή την ενθουσιώδη αναφορά στο σχέδιο μάρσαλ, το πασοκ επιβεβαίωνε για μια ακόμη φορά τη διαρραγή του με ο,τιδήποτε το είχε συνδέσει με μια -φαντασιακή ή μη- αριστερά στην ελλάδα.

     

    Αν θέλουμε να δούμε μια πιο ισορροπημένη εφαρμογή του σχεδίου μάρσαλ (από τα ακρότατα παραδείγματα της γερμανίας και της ελλάδας), θα έπρεπε να κοιτάξουμε κυρίως στην ιταλία (λιγότερο στη γαλλία), όπου πρακτικά επιβλήθηκαν ιδεολογικά και πολιτικά οι αμερικάνοι σε μια χώρα με πολύ ισχυρές σοσιαλιστικές βάσεις και πολιτική εκπροσώπηση, συμμαχώντας με τη μαφία και άλλες συντηρητικές ομάδες. Αλλά αυτή η μάχη διατηρήθηκε πάντα σ´ ένα σχετικά χαμηλό επίπεδο βίας κι έτσι η συντηρητική ιταλία δεν ξόδεψε τα πάντα στο να περιορίσει την αριστερά. Πολιτικά δε, η λύση της απλής αναλογικής φρόντισε έτσι ώστε να αποκλειστεί από την κυβέρνηση το ιταλικό κουμουνιστικό κόμμα που διέθεται σημαντική δύναμη και σε ένα πλειοψηφικό σύστημα θα κινδύνευε να φτιάξει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

     

     

    Το διαφεύγον αντικείμενο της επιθυμίας

    Νομίζω έγινε αρκετά σαφές πια, πως όλο το πανηγύρι που αφορά την ελλάδα και τη σωτηρία της δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Τα σχέδια επί σχεδίων δεν δείχνουν πουθενά έναν μπούσουλα για το πως θα σταματήσει αυτή η βαθιά ύφεση και το πως η χώρα θα ξαναεπιστρέψει στην πολυπόθητη ανάπτυξη. Ίσα ίσα σιγουρεύουν πως η κρίση θα ενταθεί, η κατανάλωση θα πέσει κι άλλο και το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί. Πρόκειται λοιπόν για μια συνταγή καταστροφής.

     

    Γιατί ακολουθείται? Διότι η ιδεολογικά καθηλωμένη ελίτ μας, δεν ξέρει και δεν θέλει να μάθει άλλο δρόμο. Τα συμφέροντά της είναι προσκολυμένα στην υπάρχουσα δομή και τα ακολουθούν, ακόμα κι αν αυτά μας οδηγούν στον γκρεμό. Άλλωστε 1-2 χρόνια ακόμα ζωής του παλιού συστήματος, είναι αρκετά γιαυτά τα golden boys να μαζέψουν όσο χρήμα δεν έχετε καταφέρει να δείτε σε ολόκληρη την εργάσιμη ζωή σας.

     

    Εδώ και ένα εξάμηνο τα πράγματα σκουραίνουν. Η ύφεση αρχίζει και χτυπά τις παραδοσιακές ολιγοπωλιακές δραστηριότητες της ελληνικής επιχειρηματικής ελίτ. Και δεν είναι καθόλου περίεργο. Η ελληνική επιχειρηματικότητα βασίζεται στο μάζεμα ραντιέρικων μη ανταγωνιστικών κερδών από την κατανάλωση και τις προνομιακές σχέσεις της με τις καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου. Και οι δύο αυτοί τομείς έχουν αρχίσει να συρρικνώνονται. Και καθώς η επιχειρηματική ελιτ είναι μη ανταγωνιστική, δεν μπορεί να στρέψει τις δραστηριότητές της στις εξαγωγές.

    Κάπως έτσι έχουν αρχίσει οι γκρίνιες προς την κυβέρνηση πως δεν προχωρά τις αλλαγές εκείνες που θα φέρουν “ανάπτυξη”. Με την αρχή του χρόνου άρχισε να γίνεται σαφές και στους πιο αισιόδοξους, πως η ανάπτυξη που είχαν υποσχεθεί για τους εαυτούς τους γερμανοί και αμερικάνοι με δύο διαφορετικά εργαλεία δεν θα έρθει. Οι μεν γερμανοί πρόκριναν την αύξηση των εξαγωγών (αλλά δεν υπάρχουν αρκετοί καταναλωτές να αγοράσουν), οι δε αμερικάνοι την εξαγωγή πληθωρισμού μέσω του τυπώματος χρήματος (αλλά κι αυτό πήγε στους τραπεζίτες κι όχι στην κατανάλωση). Άρα αυτή τη στιγμή όλοι δένουν τα καράβια τους περιμένοντας τη νέα καταιγίδα.

     

    Σε αυτό το σκηνικό η ελλάδα όχι μόνο δεν θα μπορέσει να “αναπτυχθεί”, αλλά θα βυθιστεί ακόμα πιο βαθιά. Άλλωστε και ανάπτυξη να υπήρχε στο εξωτερικό, αυτό δεν θα μεταφραζόταν σε μεγαλύτερες εξαγωγές καθώς η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι τόσο καλά βολεμένη με το να πουλάει μη ανταγωνιστικό προιόν στους ιθαγενείς.

     

    Το κράτος σε αυτή την αγωνία των μοναδικών του κοινωνικών συμμάχων έκανε τα κουμάντα του (έδωσε καμιά 12άρα δις σε προμηθευτές νοσοκομείων, καμιά 100αριά δις σε ρευστό και εγγυήσεις στις τράπεζες, μείωσε τον ΦΠΑ στα ξενοδοχεία και διάφορες κρατήσεις στους ναύλους πλοίων, μείωσε τα δικαιώματα των εργαζομένων, κρατά στη ζωή με το σωληνάκι όλα τα παραδοσιακά ΜΜΕ κλπ) αλλά είναι προφανές πως αυτά είναι ψίχουλα, έτσι η αγωνία του κενού παρέμενε. Ήταν εμφανές πως μία κάποια προοπτική έπρεπε να εφευρεθεί προκειμένου να συνεχίσει το παιχνίδι.

     

    Γι’ αυτό και το πασόκ πιάστηκε από την αφήγηση ενός γερμανικού σχεδίου μάρσαλ σαν τον πνιγμένο που πιάνεται από τα μαλλιά του, πριν καν ακόμα καταλάβει τι σημαίνει ιδεολογικά και πρακτικά. Αν υπήρχε μια κάποια ευφυΐα για τις διαθέσεις του φαντασιακού πασόκ, το σχέδιο δεν έπρεπε να ονομαστεί μάρσαλ, αλλά πακέτο ντελόρ. Διότι η ιδέα είναι να δημιουργήσεις την προσδοκία πως το πασοκ θα ξαναμοιράσει χρήμα και ο κάθε πικραμένος θα μπορεί να γλύψει από το κόκκαλο.

     

    Όμως χρήματα για το σχέδιο μάρσαλ δεν υπάρχουν. Η μέρκελ έδωσε μια ασαφή υπόσχεση πως οι γερμανοί επιχειρηματίες θα βάλουν το χέρι στην τσέπη αλλά προσωπικά πολύ αμφιβάλω. Οι γερμανοί δεν χρειάζονται μεγαλύτερη παραγωγική ισχύ καθώς ήδη δεν ξέρουν που να πουλήσουν την ήδη υπάρχουσα παραγωγή τους και άρα θα προτιμούσαν την ελλάδα στον παραδοσιακό της ρόλο του αγοραστή. Αλλά ο παραδοσιακός ρόλος της ελλάδας δεν γίνεται να λειτουργήσει σε μια οικονομία που συρρικνώνεται και μια κατανάλωση που πέφτει.

     

    Μελέτη θήκης

     

    Δεν υπάρχει ποιο χαρακτηριστική περίπτωση από αυτή της εξαγοράς του ΟΤΕ από τη DeutscheTelekom. O OTE είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση cash cow (σημαίνει αγελάδα για άρμεγμα ρευστότητας) σε μια τηλεπικοινωνιακή αγορά που ο ανταγωνισμός είναι στην καλύτερη περίπτωση αναιμικός (αν όχι παντελώς ηλίθιος). Όταν η DT πλήρωνε στον βγενόπουλο 20-25 ευρώ τη μετοχή, είχε μια πάρα πολύ απλή λογική στο μυαλό της. Οι παίκτες στην τηλεπικοινωνιακή αγορά τα επόμενα χρόνια θα μειώνονταν και οι κύριοι ανταγωνιστές του ΟΤΕ (η forthnet και η HOL) δεν είχαν ιδιαίτερη δυναμική και είναι καταχρεωμένοι. Άλλωστε σε όλη τη διάρκεια της απελευθέρωσης της ελληνικής τηλεπικοινωνιακής αγοράς, οι εναλλακτικοί διατηρούσαν τη θέση του ουραγού κι όχι του leader στις εξελίξεις (η μοναδική εταιρία που ήταν leader η vivodi πάτωσε μετά από μια σειρά ετών μνημειώδους κακοδιαχείρησης).

    Σε αυτό το πλαίσιο οι γερμανοί θα επένδυαν στην ανάπτυξη οπτικών ινών (ένα σχέδιο που ο ΟΤΕ είχε έτοιμο πριν την εξαγορά) κι έτσι με μια σχετικά μικρή επένδυση, θα ξανα-έπαιρναν την αγορά. Άλλωστε γιατί να συμβιβαστείς στα 12Mbps του ADSL όταν ο ΟΤΕ θα σου πρόσφερε σταθερά 24/30/40mbps με μια μικρή διαφορά στην τιμή? Την ίδια στιγμή η Cosmote θα συνέχιζε να τους προσφέρει ραντιέρικα κέρδη από τις υπερβολικά ψηλές τιμές της κινητής και ο ΟΤΕ θα γινόταν μια ακόμα πιο παχιά αγελάδα, και ο ανταγωνισμός θα ίδρωνε στο περιθώριο. Αυτή είναι μια κλασική στρατηγική “ανάπτυξης”.

    Όμως η κρίση πρόλαβε τη DT και το σχέδιο περί οπτικών ινών μπήκε στο ψυγείο. Σε μια αγορά που η κατανάλωση πέφτει, δεν μπορείς εσύ να προσφέρεις πιο ακριβές υπηρεσίες (όπως η οπτική ίνα) για να κερδίσεις μεγαλύτερο μερίδιο. Ταυτόχρονα οι πελάτες σου γίνονται όλο και περισσότερο κακοπληρωτές και γρήγορα θα κινδύνευες να βρεθείς με χασούρα στην επένδυση. Γιαυτό και η επέκταση των οπτικών ινών μπήκε στον πάγο και ο ΟΤΕ άρχισε να ψάχνει να μειώσει το κόστος κάνοντας απολύσεις. Τακτική που μπορεί να ωφελήσει τα κέρδη του, όμως αντί να φέρει ανάπτυξη θα φέρει ύφεση καθώς οι απολύσεις θα οδηγήσουν σε μικρότερη κατανάλωση, και η πτώση της διαφημιστικής του δαπάνης θα στερήσει από τα ΜΜΕ έναν από τους τελευταίους καλούς πελάτες τους (τώρα που οι τράπεζες και οι αντιπροσωπίες αυτοκινήτων έχουν εξαφανιστεί).

     

    Ποιο είναι το άλλο μέρος του σχεδίου μάρσαλ? Τα περίφημα χρήματα του ΕΣΠΑ που θα πάνε στις κατασκευές. Ήδη ο δήμαρχος αθηναίων άφησε τα σάλια του να τρέξουν για τη γνωστή υπόθεση του βοτανικού, νέες παραχωρήσεις εξαγγέλλονται και οι γνωστοί άγνωστοι ετοιμάζουν τα μαχαίρια τους. Αλλά οι γνωστοί άγνωστοι ή δεν έχουν φράγκα ή δεν θέλουν να τα ρισκάρουν και περιμένουν από τις τράπεζες να χρηματοδοτήσουν τα πλάνα τους. Μόνο που ως γνωστόν και οι τράπεζες δεν έχουν φράγκο και καθώς οι καταθέσεις στερεύουν, θα πρέπει να μειώσουν ακόμα περισσότερο τις χορηγήσεις τους αντί να τις αυξήσουν σε πλάνα με αρκετά μεγάλο ρίσκο και αβέβαιο μέλλον…

     

    Και ο ελέφαντας κάτω από το χαλάκι δεν είναι άλλος από την προβολή στο μέλλον. Καθώς η κρίση θα βαθαίνει, η κοινωνική αναταραχή θα αυξάνεται και οι κοινωνικές συμμαχίες του παλιού πολιτικού συστήματος θα μειώνονται. Οπότε το ερώτημα για έναν επενδυτή είναι: για πόσο καιρό ακόμα θα ισχυεί το σημερινό καθεστός του μπάτε σκύλοι αλέστε? Πόσο καιρό θα αντέξει η παρούσα κυβέρνηση και πόσο η επόμενη κυβέρνηση συνεργασίας με τη νδ στο τιμόνι? Πόσο καιρό έχεις μέχρι το ρίσκο της επένδυσης να γίνει απαγορευτικά μεγάλο?

    Γιαυτό και θα δείτε πολύ πρόθυμους “επενδυτές” να μαζέψουν όσο περισσότερο χρυσό μπορούν πιο γρήγορα από τα μεταλλεία της χαλκιδικής, πολύ πρόθυμους επενδυτές να πουλήσουν το νερό στην τριπλάσια τιμή με κόστος την αλλαγή ενός logo, αλλά δεν θα δείτε κανένα να επενδύει σε πράγματα που αφορούν την μελλοντική αύξηση της παραγωγής, της κατανάλωσης ή τις υποδομές. Και όχι 3 ακόμα αυτοκινητόδρομοι δεν είναι υποδομές. Οι “επενδύσεις” θα έχουν μόνο χαρακτήρα γρήγορων χρηματικών ροών. Με λίγα λόγια ό,τι αρπάξει ο κώλος μας.

     

    Σε αυτό το πλαίσιο πιστεύω πως οι αποκρατικοποιήσεις όχι μόνο δεν θα φέρουν τα επιθυμητά χρήματα, αλλά στην ουσία θα τσιμπηθούν μόνο εκείνα τα κομμάτια που μπορούν να προσφέρουν πολύ γρήγορες χρηματικές ροές. Γι’ αυτό είδατε τον όμιλο λάτση να ζητάει το ΤΤ, προκειμένου με τη ρευστότητα αυτού, να εξαγοράσει τα υπόλοιπα ΕΛΠΕ και να σώσει φυσικά την οριακά ευρισκόμενη eurobank. Γι’ αυτό και βλέπετε γαλλικό ενδιαφέρον για το νερό που δεν χρειάζεται καμία επιπλέον επένδυση, παρά μια στρατηγικά τοποθετημένη αύξηση της τιμής κατά 300%. Γι’ αυτό και γενικά θα δείτε όλα αυτά τα μεγαλεπήβολα ή να εξαφανίζονται από την επικαιρότητα αν δεν έχουν άμεσες χρηματικές ροές (ποιός θυμάται τα φύκια του αστακού?) ή να τραβάνε όσα περισσότερα ραντιέρικα κέρδη πριν το τέλος του παιχνιδιού (χαρακτηριστική μελέτη θήκης μοιάζει η Leo Bernet μετά τις καταγγελίες του επί 30 χρόνια διευθύνοντος συμβούλου της).

     

    Οπότε σύντομα, ακόμα και η πρώτη παγωμάρα της νδ θα περάσει. Βλέπετε προς στιγμήν φοβήθηκαν πως πράγματι θα υπάρξει δεύτερο σχέδιο μάρσαλ και αγχώθηκαν μήπως δεν το διαχειριστούν οι ίδιοι όπως συνέβη με το πρώτο. Μάλιστα με αντάλλαγμα κανένα διαμερισματάκι σε συμπαθές και λευκό αθηναϊκό προάστιο, μπορώ να προσφέρω την εξής μεγάλη υπηρεσία στην παράταξη. Εκτός κι αν η Δευκαλίον έχει δίκιο, το ελληνικό μαγαζί και ο καπιταλισμός δεν πρόκειται να σηκώσουν κεφάλι μέσα στην επόμενη 10ετία με αυτό το πρόγραμμα που ψηφίστηκε την προηγούμενη βδομάδα. Οπότε πολύ σύντομα θα πάρουν κι αυτοί μέρος στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Για το εξάμηνο ή τον ένα χρόνο που θα καταφέρει κι αυτή να επιβιώσει.

     

     

    Μικρό διάλλημα για ποπκόρν

    Κι όχι τίποτα άλλο, αλλά η σωτηρία της ελλάδος εδώ και 10 μέρες, απέσπασε την προσοχή μου από το δέκατο επεισόδιο του πρώτου κύκλου της σαπουνόπερας USA Damsels in distress (ελληνικός τίτλος “ΣΟΣ, η αμερική χρεοκοπεί”) και τα ποπκορν μου έχουν ήδη κρυώσει. Δώστε λίγη βάση ως επίλογο.

     

    Στις ΗΠΑ η βουλή δεν μοιάζει με την ελληνική. Οι βουλευτές σε γενικές γραμμές λειτουργούν παραδοσιακά πιο αυτόνομα από το κόμα τους σε αυτό που έχει γίνει γνωστό ως horse trading. Δηλαδή μπορεί να είμαι ρεπουμπλικάνος, αλλά θα ψηφίσω τον τάδε νόμο των δημοκρατικών γιατί μου υποσχέθηκαν πως θα φτιαχθεί ένα πυρηνικό εργοστάσιο στην πολιτεία μου. Ή είμαι δημοκρατικός αλλά δεν θα ψηφίσω το ίδιο νομοσχέδιο διότι ανήκω στο λόμπυ των φαρμακευτικών και θέλω να τους υποστηρίξω.

     

    Εδώ λοιπόν και αρκετά χρόνια η κυβέρνηση στις ΗΠΑ ξεπερνά το χρέος που η βουλή της έχει ψηφίσει, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο η βουλή να πρέπει να περάσει έναν καινούργιο νόμο, όπου δίνει στην κυβέρνηση περισσότερα χρήματα. Εδώ και πολλά χρόνια αυτή η διαδικασία ήταν λίγο πολύ δεδομένη. Ρεπουμπλικάνοι και δημοκρατικοί έμπαιναν σε ένα horse trading ανεβάζοντας το λεγόμενο ταβάνι του χρέους (debt ceiling), χωρίς να τους απασχολεί αν κυβερνούσε δημοκρατικός ή ρεπουμπλικάνος πρόεδρος.

     

    Όχι φέτος! Με αφορμή το μεγάλο έλλειμμα που έχει η κυβέρνηση των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια (άνω του 10% πρωτογενές έλλειμμα ετησίως), οι ρεπουμπλικάνοι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να ψηφίσουν την αύξηση του χρέους και ζητάνε περικοπές. Φυσικά αυτό είναι απλά μια αφορμή καθώς το μεγάλο έλλειμμα υπήρχε και επί μπους. Αυτό που ενδιαφέρει τους ρεπουμπλικάνους (που δείχνουν να συμπεριφέρονται πια περισσότερο με τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι έλληνες βουλευτές δηλαδή αυστηρά κομματικά), είναι να πέσει η κυβέρνηση ομπάμα στις επόμενες εκλογές.

     

    Πως θα το καταφέρουν αυτό? Είναι απλό. Αναγκάζοντας την κυβέρνηση μπάμια να περιορίσει τα ελλείμματα χωρίς να αυξήσει τους φόρους στους πλούσιους, οι ρεπουμπλικάνοι θέλουν ο μπάμιας να κόψει τα έξοδα. Κόβοντας τα έξοδα, θα βυθίσει τις ΗΠΑ σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση από αυτή που ήδη βρίσκεται , κι έτσι ελπίζουν πως το 2012 ο μπάμιας δεν θα κερδίσει τις εκλογές. Στην ουσία θέλουν να επιστρέψουν την ταπεινωτική και απροσδόκητη ήττα του μπαμπά μπους από τον κλίντον το 1992 που έμεινε γνωστή με το σκωπτικό σύνθημα “Its the economy, stupid”

     

    Αυτό το σχέδιο είναι τόσο διαφανές που η κυβέρνηση μπάμια δεν τσίμπησε. Κι έτσι δεν δέχεται τα σχέδια νόμου των ρεπουμπλικάνων που προσπαθούν να μειώσουν το έλλειμμα μόνο με μείωση δαπανών. Αλλά ο χρόνος δεν είναι υπέρ της. Διότι τα προϋπολογισμένα χρήματα τελειώνουν, κι αν δεν βρεθεί μια λύση, η κυβέρνηση ομπάμα δεν θα έχει ντεφάκτο τη δυνατότητα να αυξήσει το χρέος. Έτσι θα πρέπει να κηρύξει κι αυτή μια τεχνική επιλεκτική στάση πληρωμών.

     

    Καταπληκτικό? Νομίζω ο πιο έκπληκτος από όλους είναι ο ίδιος ο μπάμιας που από την αρχή της θητείας του έχει πετάξει στη γωνία το πιο αριστερό κομμάτι των ΗΠΑ που τον έφερε στην εξουσία, για μια κεντρώα συμμαχία με τους ρεπουμπλικάνους. Κι αυτό που βλέπει είναι οι ρεπουμπλικάνοι να τον αδειάζουν, πετώντας την αμερικάνικη παράδοση και κρατώντας μια σκληρή κομματική γραμμή. Κάτι που ακυρώνει όλη την “κεντρώα” πολιτική του, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει την επανεκλογή του 2012 που θεωρούσε δεδομένη.

     

    Καθώς οι πιο αριστεροί ψηφοφόροι δείχνουν πραγματικά προδομένοι από τη θητεία ενός ρεπουμπλικάνου light σαν τον μπάμια και καθώς η οικονομία δεν δείχνει καμία διάθεση να ανακάμψει ώστε να κερδίσει τη μεσαία τάξη, ο πολιτικός χώρος του μπάμια μειώνεται διαρκώς.

     

    Έτσι σε λίγες μέρες τελειώνουν τα χρήματα που διαθέτει η κυβέρνηση κι αν δεν βρεθεί λύση στη βουλή, θα πρέπει να κυρηχθεί μια προσωρινή στάση πληρωμών. Και τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι 2. α. Θα συμβεί η στάση? β. Τι θα σημαίνει αυτό?

     

    Και τα δύο ερωτήματα είναι πολύ δύσκολο να απαντηθούν. Για το πρώτο δεν γνωρίζουμε κατά πόσο οι ρεπουμπλικάνοι είναι διατεθημένοι να συμβιβαστούν. Κατά πόσο δηλαδή η κομματική ταυτότητα θα υπερισχύσει των εταιρικών συμφερόντων που εκπροσωπεί ο καθένας τους και που σίγουρα δεν θα έβλεπαν με καλό μάτι μια στάση. Αυτό που ξέρουν είναι πως ο χρόνος είναι με το μέρος τους. Έτσι κι αλλιώς το όλο πράγμα αυτή τη στιγμή έχει καταλήξει σε μια επικοινωνιακή σκυλομαχία δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων που αγγίζει τα όρια του σουρεαλισμού. Η τελευταία πρόταση των δημοκρατικών προέβλεπε μεταξύ άλλων μείωση ελλείματος κατά 1τρις τα επόμενα χρόνια, λόγω της “μη συμμετοχής σε μελλοντικές πολεμικές συρράξεις”. Δηλαδή μιλάμε για χιούμορ επιπέδου Monty Python.

    Το άλλο πράγμα που επίσης δεν γνωρίζουμε, είναι η τεχνική δυνατότητα να παρακαμφθεί έστω και προσωρινά η βουλή. Καθώς η στάση πληρωμών στις ΗΠΑ δεν γίνεται από αδυναμία πληρωμών αλλά από τεχνική επιλογή, είναι πολύ πιθανόν ο μπάμιας να έχει βρει έναν λαγό που θα παρακάμπτει προσωρινά τη βουλή και να τον φυλάει για την ύστατη στιγμή. Άλλωστε η βουλή έχει παρακαμφθεί στο παρελθόν για ποιο σοβαρά ζητήματα όπως διάφοροι πόλεμοι, δεν βρίσκω απίθανο να υπάρχει μια τεχνική λεπτομέρεια που να προσφέρει στο κράτος κάποιο περιθώριο ελιγμών.

     

    Το δεύτερο ερώτημα είναι εξίσου πολύ δύσκολο να απαντηθεί. Τι θα σημαίνει μια επιλεκτική στάση πληρωμών για τις ΗΠΑ? Θα οδηγήσει σε μαζική φυγή κεφαλαίων, ειδικά από τους ξένους? Κι αν ναι που θα πάνε όλα αυτά τα χρήματα? Θα αυξήσει τα επιτόκια δανεισμου? Θα είναι όπως η lehman το 2008 η αφορμή για να ξεσπάσει η καινούργια κρίση? Δυστυχώς κανένας άγιος και καμία μαγική μου σφαίρα δεν έχει απάντηση σε αυτό.

     

    Γιαυτό και παίρνω τα ποπκορν μου και περιμένω να δω τι θα συμβεί 😉